Sport en zorg

Binnen het thema sport en zorg voert het Mulier Instituut onder andere onderzoek uit naar ervaringen met sport/bewegen als onderwerp van zorg, samenwerkingsverbanden tussen zorg- en sportorganisaties en betekenissen van sport/bewegen in tijden van ziekte. Hiervoor maken we gebruik van zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden. Voorbeelden van veelgebruikte kwalitatieve methoden binnen dit thema zijn (verhalende) interviews en (participerende) observaties, soms in combinatie met participatieve en/of actie-elementen. Hieronder staat een selectie van uiteenlopende projecten.

Aanpassing van beweegaanbod aan het ‘nieuwe normaal’ (2020)

De in Nederland geldende coronamaatregelen hebben impact op de samenleving als geheel, maar in het bijzonder op ouderen en mensen met een onderliggende aandoening. Zij worden geadviseerd extra voorzichtig te zijn, omdat zij een verhoogd risico hebben om ernstig ziek te worden bij een besmetting. Tegelijkertijd worden juist zij geadviseerd voldoende te bewegen voor hun fysieke en mentale gezondheid. Inmiddels worden sport- en beweegactiviteiten weer opgestart, maar praktijkorganisaties met aanbod voor meer ‘kwetsbare’ personen zijn zoekende naar hoe zij hun beweegaanbod nu goed kunnen organiseren.

Doel van dit onderzoek was het begeleiden van twee praktijkorganisaties bij het aanpassen van hun aanbod aan de eisen van het ‘nieuwe normaal’ en de wensen/belemmeringen van deelnemers en uitvoerende professionals. Middels een lerend onderzoektraject ondersteunden we Oldstars met Walking Football/Hockey (Nationaal Ouderenfonds) en de Nationale Diabetes Challenge met wandelgroepen voor mensen met diabetes en/of andere chronische aandoeningen (Bas van de Goor Foundation).

Gedurende een half jaar volgden we het sentiment, de wensen en behoeften van deelnemers en uitvoerende professionals, zowel met vragenlijsten als door het optekenen van verhalen. Met de inzichten die hieruit voortkwamen gingen we steeds in gesprek met de praktijkorganisaties, zodat zij hun aanbod hierop konden aanpassen. Daarnaast formuleerden we aanbevelingen voor andere beweegaanbieders in Nederland, door op verschillende momenten resultaten te publiceren.

Dit onderzoek werd mogelijk gemaakt door ZonMw binnen het programma COVID-19 ‘Wetenschap voor de praktijk’.

De resultaten van de onderzoeken zijn hier terug te lezen:

• Wandelen op anderhalve meter afstand
• Nationale Diabetes Challenge in coronatijd: wensen en behoeften van deelnemers 
• OldStars over het gemis van samen koffiedrinken, ouwehoeren en sporten 
• OldStars in coronatijd: wensen en behoeften van deelnemers 
• Factsheet: Nationale Diabetes Challenge Light: ervaringen met een aangepast wandelinitiatief als gevolg van de coronamaatregelen in 2020
• Factsheet: OldStars: sporters en trainers over het gemis van samen sporten in tijden van corona 

Neem voor meer informatie contact op met: Dorine Collard of Mirjam Stuij.

Implementatie Bewegen op Recept (2019-2022)

Voor Bewegen op Recept (BOR) in Nieuwegein volgen we met een lerende aanpak het implementatieproces van BOR en doen we tussentijds aanbevelingen voor verdere verbetering van BOR. Mensen die zich met een leefstijlgerelateerde klacht melden bij de huisarts, worden bij BOR met een recept doorverwezen naar een buurtsportcoach die ze begeleidt naar passende beweegactiviteiten in de wijk. In dit project wisselen we onderzoek doen af met het terugkoppelen en bediscussiëren van resultaten met de betrokkenen. Middels interviews onder betrokken professionals (huisartsen, praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, buurtsportcoaches en sportaanbieders), doen we onderzoek naar hun ervaringen met BOR en de onderlinge samenwerking. De tevredenheid, ervaringen en opbrengsten bij de deelnemers brengen we in kaart met een vragenlijstonderzoek, aangevuld met enkele verhalen. Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door ZonMw.

Contactpersoon: Dorine Collard of Kirsten Gutter.

Beweging in de diabeteszorg (2018-2019)

Tijdens dit participatieve project vertaalden we resultaten uit het onderzoek Sport in Tijden van Ziekte samen met zorgverleners naar de praktijk. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat bewegen een lastig onderwerp is in de diabeteszorg, zowel in de ervaringen van zorgverleners als van mensen met type 2 diabetes. Door met zorgverleners gedurende een aantal sessies in gesprek te gaan over deze resultaten kwamen we tot de methodiek van het beweeg-cv en een werkboek voor zorgverleners met ervaringsverhalen en praktische oefeningen. Dit project werd uitgevoerd samen met zorggroep ROHA (Amsterdam), in afstemming met de Nederlandse Diabetes Federatie en de Bas van de Goor Foundation. Het werd gefinancierd door ZonMw.

Contactpersoon: Mirjam Stuij.

Sport in Tijden van Ziekte (2013-2018)

Van 2013 tot 2018 voerden we, samen met het Amsterdam UMC, een grootschalig onderzoek uit naar betekenissen van sport/bewegen (in de zorg) voor mensen met diabetes, depressie, borstkanker en hiv. Over het algemeen wordt aangenomen dat sport/bewegen goed is tijdens herstel, maar niet voor alle patiënten heeft sport een positieve betekenis en ook voor sportliefhebbers kunnen mogelijkheden en betekenis veranderen na ziekte. In dit onderzoek tekenden we ‘sport-ziekteverhalen’ op van mensen met een chronische aandoening en namen we diepte-interviews af met zorgverleners. Daarnaast liepen we mee in de praktijk, bijvoorbeeld bij wandelgroepen voor mensen met diabetes. Dit project werd gefinancierd door NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Zie voor meer informatie en verhalen: www.stzverhalen.nl

Contactpersoon: Mirjam Stuij.