Sportvissen in Nederland
Behoefte- en wensenonderzoek onder leden van Sportvisserij Nederland
Samenvatting
Het Mulier Instituut heeft in opdracht van Sportvisserij Nederland onderzoek uitgevoerd naar de wensen, behoeften, ideeën en uitdagingen van volwassen leden van Sportvisserij Nederland. Er is in kaart gebracht welke redenen leden hebben om te vissen, wat ze vinden van het viswater, de vangst en de VISpas, wat ze vinden en verwachten van de hengelsport en andere vissers en welke uitdagingen ze zien voor de hengelsport.
De gemiddelde visser is een man die middelbaar opgeleid is en tot 25 keer per jaar vist, bij voorkeur in binnenwater.
De antwoorden op de onderzoeksvragen zijn als volgt.
Redenen om te vissen en het belang ervan voor de visser
De belangrijkste reden om te vissen is plezier. Daarnaast vissen beoefenaars vooral om tot rust te komen. Sociale contacten noemen leden relatief weinig als reden om te vissen. 11 procent noemt vissen hun passie. Voor 16 procent is ontspannen/buiten zijn de hoofdzaak en het vissen zelf een bijzaak. Voor 23% is vissen één van hun belangrijkste hobby’s en de helft noemt vissen een leuke hobby naast andere hobby’s (48%).
Mening over viswater
De belangrijkste eigenschap van viswater is voor de meeste vissers natuurschoon en rust. Het grootste deel van de vissers wisselt niet van viswater. Wanneer zij wel wisselen van water, is dit voornamelijk omdat zij ander viswater hebben ontdekt of omdat de toegankelijkheid van hun water verslechterde.
De leden zijn overwegend positief over de vangst wat betreft het aantal soorten, de hoeveelheid en het formaat van de vis. Sinds 2016 zijn zij hier positiever over geworden. In 2023 zijn de leden vooral positief over het aantal soorten gevangen vis. Zoutwatervissers zijn negatiever over hun vangst dan zoetwatervissers.
Sociale aspecten: contact en hulp
Opvallend is dat vissers nauwelijks behoefte hebben aan hulp van andere vissers en ook niet op zoek zijn naar meer contact met andere vissers. Wat betreft de redenen om te vissen is contact met anderen ondergeschikt.
De VISpas
De VISpas biedt voor meer dan een derde van de vissers te weinig keuze qua water aan: zij mogen niet vissen waar zij dat willen.
Wat vinden en verwachten zij van hun hengelsportorganisaties?
Meer dan de helft van de leden is niet betrokken bij hun hengelsportvereniging. Een redelijk deel van de vissers leest wel de informatie van de vereniging, maar verder is de betrokkenheid gering. Hoe ouder de visser, hoe meer betrokken deze is bij de vereniging.
Vergeleken met het onderzoek uit 2016 zien we dat de leden minder betrokken zijn. Vissers verwachten met name van Sportvisserij Nederland dat zij zorgen voor goed en genoeg viswater en voor een goede visstand. Dit betreft dus vooral het viswater zelf. Pas in een latere instantie noemen zij belangenvertegenwoordiging bij de (decentrale) overheid.
Welke uitdagingen en kansen zien de leden voor de toekomst van de hengelsport?
Als grootste uitdaging voor de sportvisserij zien leden vissers die rommel achterlaten op hun visstek, vissers die regels aan hun laars lappen en vissers die slecht omgaan met de gevangen vis. Ook kritiek van omstanders en de maatschappij vormt een uitdaging.
Kansen, door meer dan 60 procent genoemd, zien de vissers bij het verbeteren van de waterkwaliteit, meer visreddingsacties, de bevisbaarheid verbeteren, het makkelijker maken om in andere regio’s te vissen en de kosten voor de VISpas laag houden.
Ongeveer de helft noemde daarnaast: hengelsport aantrekkelijker maken voor bepaalde doelgroepen en meer voorlichting geven over hoe je moet vissen. Tot slot noemde meer dan een derde: meer mensen met vissen laten kennismaken en vissers hun vangsten laten registreren.
Dierenwelzijn: negatieve reacties en oplossingen Het grootste deel van de vissers heeft geen last van negatieve reacties van anderen tijdens het vissen. Vissers die wel af en toe negatieve reacties krijgen, horen het vaakst dat het zielig is voor de vis of dat de vis pijn heeft. Bijna alle vissers houden rekening met het welzijn van de vis. Dat is opvallend, omdat veel vissers vinden dat anderen slecht omgaan met gevangen vis. Vissers houden met name rekening met het welzijn door de vis zo snel mogelijk terug te zetten in het water en een hakensteker of onthaaktang te gebruiken.
Literatuurverwijzing: Dool, R. van den, & Heerschop, M. (2023). Sportvissen in Nederland: behoefte- en wensenonderzoek onder leden van Sportvisserij Nederland. Utrecht: Mulier Instituut.