Masculiniteit in de gewichtsruimte
Ervaringen van sporters in een studentensportschool
Samenvatting
De dominante aanwezigheid van mannen - en hoe zij eruitzien en zich gedragen - heeft invloed op de sfeer in de gewichtsruimte van de sportschool. Die sfeer kan sporters belemmeren om van de gewichtsruimte gebruik te maken. Dat blijkt uit een casestudy van het Mulier Instituut in een studentensportschool.
De gewichtsruimte kent een andere, masculiene sfeer
De sfeer in de gewichtsruimte is anders dan in de andere ruimten in de sportschool. Dat komt door de inrichting met veel krachtapparaten en zware gewichten. En door de aanwezigheid van een veel mannelijke sporters en masculien gedrag.
Voorbeelden van masculien gedrag zijn geluid maken en letterlijk veel ruimte innemen. In de andere ruimten is het stiller en (lijkt) de sfeer gemoedelijker.
Niet iedereen voelt zich prettig in de gewichtsruimte
Niet alle sporters voelen zich prettig in de gewichtsruimte. Dat heeft te maken met de masculiene sfeer. Sporters die graag in de gewichtsruimte sporten, bewegen zich daar makkelijker: zij weten hoe apparatuur werkt, zijn er op hun gemak en zien er vaak sterk en gespierd uit.
Dit zorgt ervoor dat sommige andere sporters zich er minder prettig voelen. Bijvoorbeeld als zij niet weten hoe ze een oefening moeten uitvoeren. Of als ze er minder gespierd uitzien. Sommigen sporten er daarom niet (in hun eentje), ook als zij dat wel zouden willen.
Aanbevelingen om sociale veiligheid en inclusie in de gewichtsruimte te vergroten
Op basis van de onderzoeksresultaten hebben we zes aanbevelingen:
- Organiseer kennismakingslessen voor nieuwkomers in de gewichtsruimte.
- Maak zichtbaar dat iedereen welkom is.
- Peil de ervaringen van sporters.
- Zorg voor voldoende variatie in fitnessapparatuur.
- Maak gebruik van QR-codes met instructies.
- Zorg voor representatie in de gewichtsruimte.
De aanbevelingen kunnen helpen de sociale veiligheid en inclusie in de gewichtsruimte te vergroten (en in de sportschool als geheel).
Interviews en observaties in de sportschool
Dit onderzoek is een verdiepende casestudy in één studentensportschool in Nederland. De onderzoekers interviewden elf sporters, waarvan sommigen ook werken in de sportschool. Ook werden zes observaties uitgevoerd op verschillende momenten in de week.
Omdat dit een casestudy is, gelden de uitkomsten niet per se voor alle (studenten)sportscholen. Wel is de verwachting dat vergelijkbare dynamieken en ervaren belemmeringen ook daar voorkomen. Dit onderzoek kan bijdragen aan (h)erkenning van die belemmeringen en inzichten voor verandering bieden.
Literatuurverwijzing: Visser, T., LeConté, K., & Stuij, M. (2025). Masculiniteit in de gewichtsruimte: ervaringen van sporters in een studentensportschool. Utrecht: Mulier Instituut.