Hoe zorg je dat kinderen meer bewegen tijdens de schooldag?
De schooldag biedt veel mogelijkheden om kinderen te stimuleren om meer te bewegen. Bijvoorbeeld tijdens de pauze of in de klas. Maar hoe doe je dat als school? En welke elementen zijn belangrijk om dat structureel te maken? Dat onderzocht het Mulier Instituut door vier basisscholen te bezoeken die hier actief mee bezig zijn.
We keken daarbij naar vier onderdelen:
- de verschillende actieve elementen/beweegmomenten op een dag;
- het beleid van de school;
- de sociale en fysieke omgeving;
- de betrokken personen en organisaties.
Veel verschillende beweegmomenten tijdens de schooldag
De scholen zorgen voor veel verschillende beweegmomenten tijdens en tussen de lessen. Bijvoorbeeld:
- in de klas, met bewegend leren of energizers;
- bewegingsonderwijs, door minstens het verplichte aantal uren te geven én extra in te zetten op de motorische ontwikkeling van kinderen uit de onderbouw;
- in de pauze, door buitenspelen te organiseren met activiteiten, speelpleinbegeleiders en juniorcoaches;
- na school, door alle leerlingen de mogelijkheid te geven om na schooltijd deel te nemen aan sportactiviteiten.
Bewegen opnemen in schoolbeleid
Om de verschillende beweegmomenten tijdens de schooldag te implementeren is het van belang dat bewegen onderdeel is van het schoolbeleid. Op drie van de vier scholen is dat zo. Op twee scholen staat in het beleid dat kinderen elke 30 minuten een beweegmoment krijgen.
Draagvlak onder medewerkers is cruciaal
Drie van de vier scholen hebben geïnvesteerd in draagvlak onder het schoolteam voor het stimuleren van bewegen. Dit begon bij één kartrekker, die steun kreeg van een kernteam (vaak een beweegteam genoemd). Dit draagvlak is volgens de scholen onmisbaar.
Casestudies op vier basisscholen
Voor dit onderzoek hebben we vier casestudies uitgevoerd op basisscholen. We spraken daar met de directeur, een vakleerkracht en minimaal één groepsleerkracht. Per school brachten we in kaart hoe zij meer bewegen integreren tijdens de schooldag en wat andere scholen daarvan kunnen leren.
Meer nieuws over dit thema
Oratie Remco Hoekman: om sociale ongelijkheid in sport te dempen, moet overheid meer maatwerk leveren
Overheidsbeleid om meer mensen aan het sporten te krijgen, werkt helaas niet voor iedereen. Dat komt onder meer omdat 75 procent van de gemeentelijke gelden naar accommodaties gaat, zonder daarmee echt te sturen op sportstimulering.
Veel gemeenten meten motorische vaardigheden kinderen, maar gebruik resultaten blijkt lastig
Twee derde van de Nederlandse gemeenten gebruikte in 2024 meetinstrumenten voor de motorische vaardigheden van kinderen. Dit aandeel is sinds 2022 stabiel. Maar het is voor deze gemeenten vaak lastig om de verzamelde data te gebruiken.
Beweegwijsheid: waardevol concept, maar vertaalslag naar praktijk nodig
Vertegenwoordigers van het onderwijs en (sport)aanbieders zien beweegwijsheid als een waardevol en inspirerend concept. Volgens hen kan het bijdragen aan een leven lang bewegen. Wel hebben ze behoefte aan een vertaling van het concept naar een praktische toepassing.