Voortgang Sportakkoord II: inclusie en bewegende jeugd nog niet de norm, maar de basis ligt er 

14 november 2025

Het merendeel van de gemeenten realiseert de randvoorwaarden die nodig zijn voor de ambities van Sportakkoord II. Dat blijkt uit uit het voortgangsrapport van het Mulier Instituut. De partners pakken hun rol op om te komen tot meer inclusie en sociaal diverse sportomgevingen. En meer kinderen krijgen de kans vaardig te worden in sporten en bewegen. Aan de andere kant constateren onze onderzoekers dat inclusie nog zeker niet de norm is. Ook op het gebied van bewegende jeugd zijn nog veel stappen te zetten.  

Nog geen langetermijneffect, maar wel goede basis 

De effecten op langetermijnindicatoren zijn, zoals verwacht, nog niet zichtbaar. Zo bestaan er nog flinke verschillen in het voldoen aan de beweegrichtlijnen en wekelijkse sportdeelname. Naar sociaaleconomische status, fysieke beperking of aandoening en herkomst. Lang niet alle kinderen en jongeren sporten wekelijks. De geboekte resultaten vanuit Sportakkoord II (SAII) vormen wel een goede basis voor de toekomst. 

Merendeel gemeenten heeft randvoorwaarden op orde 

Drie kwart van de gemeenten heeft een kernteam dat de regie voert voor de uitvoering van het lokale sportakkoord. Daarnaast hebben bijna alle gemeenten een coördinator sport en preventie die lokaal de verbinding legt tussen de domeinen sport en preventie. Ook wordt er meer samengewerkt op lokaal niveau. Zo zijn ondernemende sportaanbieders vaker betrokken bij de uitvoering van de lokale sportakkoorden. Ook zijn er steeds meer gemeenten die clubs ondersteunen. 

Opvallend is wel dat niet alle gemeenten over een kernteam beschikken, ondanks dat dit een voorwaarde is om budget te ontvangen. Daarnaast moet er nog meer oog komen voor gelijke vertegenwoordiging en mogelijkheden voor sportverenigingen en ondernemende aanbieders. Hoewel het aantal gemeenten met een plan van aanpak voor sociale veiligheid is toegenomen, heeft een ruime meerderheid dat nog niet gerealiseerd.  

Inclusie en diversiteit: nog lange weg te gaan 

Er zijn verschillende goede ontwikkelingen binnen het thema Inclusie & Diversiteit. De beleidsaandacht voor financiële toegankelijkheid tot sporten en bewegen is toegenomen. Iedere gemeente heeft verschillende financiële regelingen. Maar veel mensen vinden de kosten van sporten nog te hoog. Dit vraagt dus blijvende aandacht, zowel binnen de uitvoering van SAII als daarbuiten. 

Een ander voorbeeld is het anti-discriminatieprogramma Onze Club Is Van Iedereen (OCIVI). Dat is een belangrijke pijler om de sociale toegankelijkheid te vergroten. Er maakten al meer dan 1.500 sportaanbieders gebruik van de interventies. Maar toch blijkt dat aanbieders antidiscriminatie en inclusie niet als prioriteiten zien. 

Nieuwe aanpak om jeugd ‘beweegwijs’ te maken 

Om meer kinderen en jongeren in beweging te krijgen, werkten partijen vanuit SAII vooral aan het verbeteren van motoriek. Maar er is een meer integrale aanpak nodig. De partners van SAII richten zich daarom voortaan op ‘beweegwijsheid’. Kinderen leren dan niet alleen goed bewegen, maar ook wat het best bij hen past. En waarom en waar ze dat kunnen doen. Om dit te bereiken moeten sport, school, openbare ruimte en thuis goed op elkaar aansluiten. Zodat elk kind mee kan doen, ongeacht achtergrond.  

Monitoring Sportakkoord II 

In dit voortgangsrapport hebben we ook aandacht voor onder meer:  

• sporten voor mensen met een handicap;  
• de gevolgen van het wegvallen van leraren lichamelijke opvoeding vanuit de Brede Regeling Combinatiefuncties; 
• het ontwikkelen van vernieuwend sport- en beweegaanbod om de sportdeelname van jongeren te vergroten en sportuitval te verminderen;  
• de ontwikkelingen rond het stimuleren van bewegen bij de jongste jeugd (0-4 jaar). 

In het rapport beschrijven we de ontwikkelingen op de ambitie om het bereik van de sport te vergroten. We geven een landelijk beeld van de mate waarin gemeenten de randvoorwaarden hebben gecreëerd om de ambitites van SAII te realiseren. Ook richten we ons op de rol van de strategische partners van SAII: ministerie van VWS, NOC*NSF, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) / Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en Platform Ondernemende Sportaanbieders (POS). En gaan we in op de ontwikkelingen op de langtermijnindicatoren die horen bij de gemonitorde thema’s.