Handvatten voor het monitoren en evalueren van buitenspeelbeleid
Het is voor gemeenten belangrijk om hun beleid op het gebied van buitenspelen te monitoren en te evalueren. Zo weten ze of ze hun doelen halen of nog moeten bijsturen. Het Mulier Instituut heeft daarom een Toolbox Buitenspelen ontwikkeld. Daarmee geven we gemeenten handvatten om hun buitenspeelbeleid te monitoren en te evalueren.
Zes thema’s om in de gaten te houden
De Toolbox Buitenspelen bestaat uit zes thema’s:
- Veiligheid en staat van de speelplekken: zijn ze veilig en schoon?
- Inrichting en gebruik van de speelplekken: is er genoeg variatie en zijn ze uitdagend?
- Ligging en aantal speelplekken: zijn er genoeg speelplekken en zijn die niet te ver weg?
- Sociale omgeving: vinden ouders en buurtgenoten buitenspelen belangrijk?
- Status van de wijk of buurt: is de omgeving veilig, schoon en uitnodigend?
- Hoeveelheid buitenspelen: hoe vaak spelen kinderen buiten?

Indicatoren, databronnen en meetinstrumenten per thema
Voor elk thema staan in de Toolbox indicatoren waarmee gemeenten hun buitenspeelbeleid kunnen monitoren en evalueren. Per indicator staat welke databronnen en meetinstrumenten er beschikbaar zijn. Zo krijgen gemeenten inzicht in welke data er mogelijk al beschikbaar zijn. En in welke meetinstrumenten ze kunnen inzetten om zelf nieuwe data te verzamelen.
Blijvend in ontwikkeling
Wij hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar de indicatoren en beschikbare databronnen en meetinstrumenten. Maar het kan natuurlijk zijn dat er indicatoren, databronnen of meetinstrumenten ontbreken.
Daarom blijven we de Toolbox Buitenspelen verder ontwikkelen. Heeft u aanvullingen? Dan horen we dat graag! Neem daarvoor contact op met Tessa ten Tije.
Toolbox gebaseerd op meerdere soorten onderzoek
De indicatoren hebben we geformuleerd op basis van literatuuronderzoek. Daarna hebben we deze aangevuld op basis van gesprekken met gemeenteambtenaren en onderzoekers met verschillende expertises.
De databronnen en meetinstrumenten hebben we in kaart gebracht via ‘deskresearch’. We hebben deze aangevuld op basis van gesprekken met onderzoekers met kennis over dataverzameling op het gebied van buitenspelen.
Meer nieuws over dit thema
Voortgang Sportakkoord II: inclusie en bewegende jeugd nog niet de norm, maar de basis ligt er
Het merendeel van de gemeenten realiseert de randvoorwaarden die nodig zijn voor de ambities van Sportakkoord II. De partners pakken hun rol op om te komen tot meer inclusie en sociaal diverse sportomgevingen. Dat blijkt uit het voortgangsrapport van het Mulier Instituut.
Meer kinderen hebben A-, B- én C-diploma; zwemvaardigheid kwetsbare kinderen blijft achter
Bijna vier op de tien kinderen van 6-12 jaar hebben in 2024 zwemdiploma A, B én C (38%). In 2012 was dat nog een kwart (27%). Vooral onder jongere kinderen (6-9 jaar) nam dit aandeel toe: van 13 procent in 2012 naar 34 procent in 2024.
Veel gemeenten meten motorische vaardigheden kinderen, maar gebruik resultaten blijkt lastig
Twee derde van de Nederlandse gemeenten gebruikte in 2024 meetinstrumenten voor de motorische vaardigheden van kinderen. Dit aandeel is sinds 2022 stabiel. Maar het is voor deze gemeenten vaak lastig om de verzamelde data te gebruiken.