Eindmeting Play Unified
Ontmoetingen tussen sporters met en zonder verstandelijke beperking
Samenvatting
In 2024 ontmoetten sporters met en zonder verstandelijke beperking elkaar vaker bij de sportvereniging dan in 2020. Deze ontmoetingen lijken bij te dragen aan meer begrip en plezier bij de sporters. Maar deze ontmoetingen zijn meestal eenmalig, niet structureel. Dat blijkt uit de eindmeting van het programma Play Unified van Special Olympics Nederland door het Mulier Instituut.
Play Unified zorgt voor waardevolle ontmoetingen
Play Unified richt zich op ontmoetingen tussen leden met en zonder verstandelijke beperking op de sportvereniging. Uit het onderzoek onder sportverenigingen blijkt dat hun leden deze ontmoetingen als positief ervaren. Ze leren elkaar kennen, waarderen onderlinge verschillen en vinden het vaak leuker dan ze van tevoren hadden verwacht.
Meestal zien of spreken leden met en zonder verstandelijke beperking elkaar op de club. Of ze ontmoeten elkaar tijdens gezamenlijke activiteiten op de club of trainen samen. Deze ontmoetingen zijn meestal eenmalig.
Sportverenigingen worden toegankelijker
Sportverenigingen hebben steeds meer aandacht voor sporters met een verstandelijke beperking. Ze nemen vaker maatregelen om hun aanbod aan te passen op de behoeften van deze leden dan vier jaar geleden (74% vs. 51%). Ze hebben bijvoorbeeld vaker specifieke trainers of vrijwilligers voor mensen met een verstandelijke beperking.
Aantal leden met verstandelijke beperking neemt nog niet toe
Eén op de zes (17%) sportverenigingen in Nederland heeft leden met een verstandelijke beperking. Dat is ten opzichte van 2020 niet veranderd (18%). Van de sportverenigingen zonder deze leden ziet de helft hier wel mogelijkheden voor.
Maar sportverenigingen missen vaak de kennis, vrijwilligers of geschikte trainers om dit te organiseren. Vooral kleine sportverenigingen kunnen hier ondersteuning bij gebruiken.
Ook aandacht nodig voor sporten buiten verenigingen om
Blijvende aandacht is nodig voor de sportdeelname van mensen met een verstandelijke beperking. Deze groep sport beduidend minder vaak wekelijks (33%) dan de gemiddelde Nederlandse bevolking (57%).
Vooral fitnesscentra en zwembaden kunnen hier een rol in spelen. Want zwemmen en fitnessen zijn de sporten die mensen met een verstandelijke beperking het liefst doen. Daarbij is het belangrijk dat ze plezier en gezelligheid ervaren. En dat ze hun gezondheid kunnen verbeteren. Deskundige begeleiding is vaak nodig om dit te bereiken. Dat is vaak nog een belemmering bij de organisatie hiervan. Die is er nog niet genoeg volgens familieleden van mensen met een verstandelijke beperking.
Onderzoek onder vertegenwoordigers en verenigingen
Dit onderzoek is de eindmeting van het programma Play Unified, dat uitgevoerd is in opdracht van Special Olympics Nederland. In 2020 en 2018 is een 1- en 0-meting uitgevoerd. Meer dan 1.000 vertegenwoordigers van mensen met een lichte tot matige verstandelijke beperking vulden een vragenlijst in. En ruim 500 sportverenigingen.
Literatuurverwijzing: Gómez Berns, A., Hoogendijk, R., & Lindert, C. van (2025). Eindmeting Play Unified: ontmoetingen tussen sporters met en zonder verstandelijke beperking. Utrecht: Mulier Intituut.