Fundament in beweging – Monitor Sportakkoord II

19 juni 2025

In het kader van Sportakkoord II werkt de sportsector aan de thema’s Sociaal veilige sport en Vitale sportaanbieders. Het Sportakkoord II heeft partijen nader tot elkaar gebracht en bijgedragen aan plannen en eerste stappen op deze thema’s. Maar de verwachte veranderingen zijn nog niet overal en bij alle partijen even goed op gang gekomen. Dat blijkt uit de monitor Sportakkoord II van het Mulier Instituut.

In deze editie van de monitor Sportakkoord II monitorden we voor het eerst het lokale sportakkoord van achttien partnergemeenten.

Sociaal veilige sport

Hoog op de agenda, maar implementatie bij sportverenigingen blijft achter
Het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag in de sport krijgt veel aandacht. Zo hebben alle partnergemeenten een actieplan voor de basiseisen van sociale veiligheid (de 4 v’s). Steeds meer sportverenigingen werken met onderdelen daarvan. Maar het percentage dat aan de eerste drie 4 v’s voldoet, ligt net als in 2022 op circa 35 procent.
Op de voortgang bij ondernemende sportaanbieders hebben onze partnergemeenten maar beperkt zicht. Een aanzienlijk deel van de zwembaden en vechtsportscholen voldoet al wel aan de 4 v’s. Of dit ook voor andere ondernemende sportaanbieders geldt, is onduidelijk. Wel lijken de ervaren drempels bij de ondernemende sportaanbieders, implementatie van de 4 v’s niet in de weg te hoeven staan.

Keten voor meldingen kan beter
Er valt nog winst te behalen bij het versterken van de keten voor een sociaal veilige sport. Zo worden sportverenigingen nog te weinig gewezen op het belang van goede signalering en opvolging van meldingen. Ze worden daarnaast te weinig geïnformeerd over het landelijke meldpunt grensoverschrijdend gedrag.

Vitale sportaanbieders

Clubondersteuning: van organisatie naar kwaliteit
De ondersteuning van sportverenigingen is goed op gang gekomen. Tot dusver is vooral ingezet op het organisatorische aspect daarvan. De komende tijd moet de kwaliteit ervan omhoog. Het ontbreekt ook nog aan zicht op wat de ondersteuning heeft opgeleverd, bijvoorbeeld voor de verbetering van de kwaliteit van het sportkader.
De beschikbaarheid van geld en services heeft als aanjager gediend voor clubondersteuning, maar deze middelen zijn niet structureel. Dit zet de clubondersteuning mogelijk onder druk. Gemeenten zullen alternatieve manieren moeten vinden om de ondersteuning voort te zetten.

Nog weinig oog voor ondernemende sport
De ondernemende sportaanbieders zijn nog minder aangesloten op dit thema. Gemeenten kunnen meer kijken naar de (maatschappelijke) meerwaarde die de ondernemende sport kan bieden. Hierin kunnen de lokale POS-kantoren (of andere ondernemersnetwerken) een rol spelen.

Ruimte voor sport en bewegen

Lokale impuls vanuit Sportakkoord II beperkt
Sportakkoord II speelt tot nu toe op lokaal niveau een beperkt stimulerende rol binnen het thema ‘Ruimte voor sport en bewegen’. Dit is deels begrijpelijk omdat de middelen vanuit Sportakkoord II niet toereikend zijn voor (grote) infrastructurele aanpassingen. Gebiedsontwikkeling vindt voornamelijk plaats vanuit andere gemeentelijke beleidsdomeinen. Daarom wordt door gemeenten vanuit het Sportakkoord II vooral ingezet op andere thema’s en krijgt ruimte voor sport en bewegen daarbinnen relatief weinig aandacht.
Er liggen echter wel kansen om de doelen uit Sportakkoord II op dit thema sterker te vervlechten met andere beleidsthema’s (dan sport) binnen gemeenten. Sport moet daarvoor vaker aan tafel komen bij vraagstukken over ruimtelijke ordening.

Voortzetten landelijke inspanningen
Landelijke inspanningen zijn erop gericht om sport meer onderdeel te laten zijn van gebiedsontwikkeling. Het is raadzaam om die inspanningen voort te zetten, gelet op de toenemende druk op de ruimte (in de stedelijke omgeving).

Monitoring Sportakkoord II

In dit rapport beschrijven we de ontwikkelingen binnen drie thema’s die bijdragen aan het fundament van de sport. Dat doen we op basis van gegevens uit de partnergemeenten en andere peilingen en onderzoeken. Het rapport is een aanvulling op het rapport ‘Fundament versterkt’. In september 2025 monitoren we voor het eerst de ontwikkelingen op de thema’s Vaardig in bewegen en Inclusie & diversiteit van Sportakkoord II.